چشم زخم و دفع و رفع آن با بخور سپنتا - طیبستان
پدیدهی چشم زخم از منظر علم، طب و متون کلاسیک
پدیدهای که در فرهنگهای کهن و ادیان مختلف با نامهایی چون «چشم زخم»، «العَین»، یا «Evil Eye» شناخته میشود، از دیرباز ذهن انسان را به خود مشغول کرده است. با وجود آنکه در ادوار گوناگون، دیدگاههای متنوعی نسبت به این امر شکل گرفته، اما نقطهی مشترک میان منابع دینی، فلسفی و علوم تجربی، وجود نوعی تأثیر نامرئی و روانی از طریق نگاه انسان بر موجودات زنده و حتی اشیاء است.

در آیهی شریفهی «وَإِن یَکادُ الَّذینَ کَفَروا لَیُزْلِقُونَکَ بِأَبصارِهِم لَمّا سَمِعوا الذِّکرَ»، قرآن کریم به صراحت به نیروی نفسانیای اشاره میکند که در نگاه برخی افراد نهفته است و میتواند منشأ آسیب باشد. مفسران بزرگ، از جمله علامه طباطبایی (ره) در تفسیر المیزان، این آیه را نشانهی تأییدی بر بروز تأثیرات روانی غیرقابل مشاهده دانستهاند؛ همان پدیدهای که در روزگار ما، روانفیزیولوژیستها از آن به عنوان انتقال انرژیهای رزنانسی از طریق میدان زیستی انسان یاد میکنند.
آثاری چون بحارالانوار، قانون ابن سینا، و مخزنالادویه عقیلی خراسانی و تحفه حکیم مومن نیز ضمن شواهد تجربی، به وجود چنین تأثیراتی باور دارند.
ابن سینا در بخش مربوط به «قوی نفسانی»، نگاه را یکی از ابزارهای بالقوهی انسان برای انتقال اثر بر دیگری میداند که در برخی افراد به واسطهی شدت حس، تمرکز یا عاطفهی متراکم، میتواند خاصیت فیزیولوژیک بیابد. این نگاه در طب سنتی، نوعی «حرارت نفسانی» تلقی میشود؛ حرارتی که در صورت خروج نامتعادل از بدن، بر هالهی انرژی دیگران اثر میگذارد.
اسپند و کندر: دو رکن علمی در دفع اثرات نفسانی و میکروسازههای انرژی
در بررسیهای فیتوشیمیایی قرن اخیر، ترکیبات موجود در دود اسپند (Peganum harmala) حاوی آلکالوئیدهایی همچون هارمین (Harmine) و هارمالین (Harmaline) هستند؛ این مواد از نظر زیستی قابلیت تنظیم فعالیتهای نورونهای دوپامینرژیک و سروتونینی دارند و میتوانند سطح نوسانهای مغزی را به وضعیت پایدار نزدیک کنند. به بیان علمی، آنچه در سنت از دود اسپند به عنوان محافظ در برابر چشم زخم یاد میشود، میتواند توضیحی در اثر همرزنانس مغز-محیط داشته باشد، زیرا پایداری میدان عصبی فرد در برابر نویزهای خارجی افزایش مییابد.
بهعلاوه، کندر (Boswellia serrata) که صمغ آن سرشار از ترکیبات بوزوئلیک اسیدها (Boswellic acids) است، خاصیت ضدالتهاب، ضداضطراب، و تثبیتکنندهی امواج مغزی آلفا دارد. مطالعات نوروفیزیولوژی نشان دادهاند که حضور بخار کندر در محیط میتواند باعث افزایش تمرکز و کاهش اضطراب شود. از دیدگاه حکمت ایرانی، کندر نه تنها در حوزهی جسم، بلکه در حوزهی انرژی لطیف یا همان «نَفَس» نیز پاککننده محسوب میشود.
افزون بر این دو، ترکیباتی چون سیاهدانه، چوب صندل و مر (Myrrh) در اثرات ضدباکتری، ضدقارچ و پاککنندهی هوا نقش دارند، که در مفهوم طب سنتی، تسکیندهندهی «اثرات ناپیدا» و تعدیلکنندهی «هوای فاسد» معرفی شدهاند؛ همان هوایی که بر اثر حسادت یا نگاه ناپاک دچار اختلال در انسجام ذرات و انرژیهای ریز ساختار محیط میشود.

ارتباط علم روانانرژی با سنتهای تطهیری
در پژوهشهای جدید حوزهی روانانرژی، که ترکیبی از روانشناسی، فیزیولوژی و فیزیک میدانهای زیستی است، مشخص شده که هر فرد در حوالی بدن خود، هالهای از انرژی با فرکانسهای خاص دارد. تغییر این فرکانسها بر اثر استرس، خشم، یا حسادت، میتواند تأثیرات مشخصی بر افراد نزدیک برجای گذارد. بسیاری از آیینهای سنتی مانند دود کردن بخور، سوزاندن گیاهان عطرآگین و انجام ذکر، در واقع روشهایی تجربی برای بازگرداندن تنظیم طبیعی این میدانها بودهاند.
از منظر فیزیک کوانتومی نیز، ماده و انرژی در درون میدانهای الکترومغناطیسی سطح پایین تعامل دارند. دود حاصل از سوختن ترکیبات آروماتیک طبیعی، حاوی یونهای مثبت و منفی است که بر تعادل بار محیط تأثیر میگذارد و میتواند از شدت تداخلات رزنانسی ناسازگار (disruptive resonance) بکاهد؛ همان اختلالی که در زبان سنتی به چشم زخم تعبیر شده است.
تلفیق حکمت سنتی و علم امروز در محصولی کاربردی: بخور سپنتا
با تکیه بر همین مبانی علمی و میراث حکیمانه، بخور سپنتا از سوی شرکت طیبستان طراحی شده است؛ ترکیبی دقیق از اسپند، کندر و گیاهان مکمل، که در هنگام دود شدن، محیط را از میکروذرات، آلودگیهای انرژیایی و تنشهای نامرئی پاک میسازد.
فرمول این بخور، پس از بررسی متون اصیل طبی نظیر قانون ابن سینا، تحفة المؤمنین و مخزنالادویه، به دست آمده و در آن، نسبت ترکیبات به گونهای تنظیم شده که نه تنها جنبهی تطهیر دارد، بلکه اثرات آرامسازی عصبی و تنظیم امواج ذهنی را نیز تقویت میکند.
آنچه بخور سپنتا را از اسپند دودشدهی معمولی متمایز میکند، ساختار ترکیبی چندلایه است که در آن، اسپند بهعنوان عنصر دفعی، کندر بهعنوان عنصر تثبیتی، و سیاهدانه بهعنوان عنصر تقویتی و حفاظتی عمل میکنند. این تلفیق نه صرفاً بر پایهی تجربه، بلکه بر اساس آزمایشهای کنترل شدهی مولکولی و بررسی رفتار انتشارگر دود طراحی شده است تا حلقهای علمی میان طب سنتی و علم روز ایجاد کند.
نتیجهی پژوهش و معنا برای زندگی امروز
در جهان پرتنش امروز، مواجههی دائمی با امواج الکترونیکی، افکار منفی و فشارهای روانی میتواند میزان تعادل میدانهای زیستی انسان را پایین بیاورد. به همین دلیل، بهرهگیری از راهکارهایی طبیعی و مستند، همچون بخورهای گیاهی کلاسیک، تلاشی خردمندانه برای حفظ بهداشت روانی و انرژی فردی محسوب میشود.
بر این اساس، استفادهی منظم از بخور سپنتا، نه از روی باورهای عامیانه، بلکه از منظر علم تطهیر محیط و سلامت روانی، اقدامی هوشمندانه است؛ زیرا ترکیبات آن از نظر فیزیوشیمیایی و انرژیایی خاصیت تعدیلکنندگی دارند و میتوانند همان نیروی محافظی را که حکما قرنها پیش در سطور آثار جاودانهی خود توصیف کردهاند، به زبان علم امروز برای انسان معاصر بازآفرینی کنند.
تفاوت بخور سپنتا با بخور رهایی

چشم زخم؛ پدیدهای نفسانی با شواهد قرآنی و علمی
پدیدهای که در فرهنگهای مختلف از آن با عنوان «چشم زخم» یا «العَین» یاد میشود، نه صرفاً یک باور عامیانه، بلکه پدیدهای رواننفسانی است که در منابع دینی، علمی و حتی مطالعات مدرن به تأثیر واقعی آن اشاره شده است. چشم زخم آسیبی است که از نگاه برخی افراد موسوم به «شور چشم» بر انسان، حیوان یا اشیاء وارد میشود؛ حالتی غیرارادی که ریشه در حسادت، میل تملک یا حتی تحسین بیش از اندازه دارد.
از منظر روانشناسی، چشم زخم نوعی «انتقال انرژی منفی ناخواسته» است. لحظهای که شخصی در اوج احساسات یا هیجان، به فرد یا شیء خاصی مینگرد، در واقع بخشی از میدان انرژی خود را به سوی آن صادر میکند. اگر این انرژی دارای خصلت حسادت یا حرص باشد، موجب اختلال در هماهنگی عصبی یا روانی فرد مقابل خواهد شد.
چشم زخم در قرآن و تفاسیر کلاسیک
برخلاف تصور رایج، واژه «چشم زخم» بهصراحت در قرآن نیامده است، اما آیهی ۵۱ سورهی قلم، دقیقترین اشارهی قرآنی به این پدیده دارد:
«وَإِن یَکادُ الَّذینَ کَفَروا لَیُزْلِقُونَکَ بِأَبصارِهِمْ لَمّا سَمِعوا الذِّکرَ…»

بر اساس شأن نزول این آیه، قریش گروهی از افراد بدچشم را مأمور کردند تا پیامبر اکرم (ص) را با نگاه خویش بیازارند. در آن لحظه جبرئیل آیهی «وَإِن یَکاد» را بر پیامبر نازل کرد تا از آسیب در امان بماند. علامه طباطبایی در تفسیر المیزان، واژه «اِزلاق» در این آیه را به معنای لغزش ناشی از چشم زدن دانسته و تصریح میکند که این نوع تأثیرات نفسانی نه تنها نفی عقلانی ندارد، بلکه نمونههای تجربی فراوانی در جوامع انسانی و حیوانی مشاهده شده است.
اثبات چشم زخم در روایات و سنتهای اسلامی
در منابع حدیثی معتبر، از پیامبر اکرم (ص) و امامان معصوم (علیه السلام) نقلهای متعددی پیرامون واقعیت چشم زخم آمده است. امام صادق (علیه السلام) میفرمایند:
«اگر قبرها برای شما گشوده شوند، خواهید دید که بسیاری از مردگان شما با چشم زخم درگذشتهاند؛ زیرا چشم زخم حقیقت دارد.»
پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) نیز فرمودهاند:
«چشم، مرد را به قبر و شتر را به دیگ میفرستد.»
امام رضا (علیه السلام) در گفتوگویی تصریح میفرمایند که چشم زخم دارای اثر واقعی است و برای دفع آن، یاد خدا و قرائت سورههای «حمد»، «قل هو الله احد» و «معوذتین» توصیه میشود.
این روایات نه با نگاهی خرافی، بلکه بر پایهی شناخت قوای نفسانی و تأثیر متقابل انرژیها در جهان خلقت استوارند.
چشم زخم از منظر علم و انرژی زیستی
در دههی اخیر، پژوهشهای فیزیولوژی و نوروساینس نشان دادهاند که بدن انسان میدانی از انرژی زیستی یا Biofield را پیرامون خود تولید میکند. امواج ناشی از هیجان، حسد یا تحسین شدید میتواند بر میدان انرژی دیگران اثر گذارد. اهمیت این یافتهها در توضیح پدیدههایی مانند چشم زخم است که علاوه بر جنبههای روانی، رفتارهای زیستی نیز دارند.
برخی پژوهشگران بر این باورند که نگاه انسان حاوی میدان مغناطیسی ضعیفی است که در افراد خاص با تمرکز و شدت هیجانات، میتواند به سطح قابل اندازهگیری برسد. در نتیجه، «چشم زخم» را میتوان اثری از برهمکنش نامتعادل میان میدانهای انرژی دانست.
تأثیرات چشم زخم بر جسم، روان و زندگی اجتماعی
مطالعات بینرشتهای در حوزهی طب مکمل نشان میدهد که نوسان در میدانهای عصبی و مغزی ناشی از چشم زخم میتواند بر موارد زیر اثرگذار باشد:
- روانی و شناختی: کاهش تمرکز، تضعیف حافظه، اختلال خواب و اضطراب نامشخص.
- زیستی: افت ایمنی بدن، تغییر فشار خون، سردردها و نوسانات دمای بدن.
- اجتماعی و اقتصادی: کاهش انگیزه کاری، اختلال در روابط خانوادگی، افت بهرهوری و کاهش حس رضایت از زندگی.
در نگاه طب سنتی ایران، چشم زخم نوعی «حرارت نفسانی تخریبی» است که سبب اختلال در مزاج معتدل و پیدایش سردی یا گرمی غیرطبیعی در بدن میشود. از همین رو توصیه حکما، تطهیر فضا و تعادل هوای روانی محیط با گیاهان بخوردنی است.
راههای پیشگیری علمی و سنتی از چشم زخم
راه رهایی از اثرات چشم زخم، نه توسل به نمادهای خرافی چون «چشم آبی» بلکه بازگرداندن تعادل روحی و انرژیک بدن است. سنت اسلامی واژهی «ذكر»، «صدقه»، و «تلاوت قرآن» را از ابزارهای مؤثر آرامش و پالایش روانی میداند. از دیدگاه طب کلاسیک ایرانی نیز، دخان گیاهان مقدس مانند اسپند و کندر توان تعدیل میدانهای انرژی را دارند.
دود حاصل از اسپند (Peganum harmala) بهسبب دارا بودن آلکالوئیدهایی چون هارمالین، باعث پاکسازی فضا از یونهای مثبت اضافی و کاهش بار الکترومغناطیسی محیط میشود. کندر نیز با مولکولهای فرّار و آرامبخش خود، سیستم عصبی را تثبیت کرده و مانع از نفوذ امواج اضطرابی میگردد.
همین منطق علمی، مبنای طراحی محصول بخور سپنتا در شرکت طیبستان است؛ ترکیبی از اسپند، کندر، سیاهدانه و چند عنصر تکمیلی که بر اساس پژوهشهای متون طبی کهن چون مخزنالادویه، تحفة المؤمنین و قانون ابنسینا تدوین شده است.

بخور سپنتا؛ فرمول علمی دفاع در برابر چشم زخم
بخور سپنتا نه یک ابزار آیینی، بلکه پاسخ علمی و سنتی به تأثیرات روانانرژیک محیط است. هنگام دود شدن، ترکیبات فعال آن با آزادسازی مولکولهای معطر و حامل بار منفی، تعادل الکترونی فضا را حفظ کرده و در عین حال فرآیندهای استرسزای مغز را کاهش میدهد.
به زبان طب سنتی، بخور سپنتا هوا را از «حرارت نفسانی» و اثر چشم زخم تطهیر میکند؛ و از دیدگاه فیزیولوژی، تنظیمکنندۀ میدان مغزی انسان است.
استفادهی پیوسته از بخور سپنتا در محیطهای خانه، کار و گردهماییهای انسانی سبب:
- کاهش تجمع انرژیهای منفی ناشی از نگاه یا گفتار؛
- افزایش حس آرامش فیزیولوژیک و بهبود خواب؛
- جلوگیری از خستگی روانی و انرژیهای ساکن؛
- تعادل یون و رطوبت محیط؛
- و بازگرداندن هماهنگی طبیعی میان ذهن و محیط اطراف.
بدینترتیب، بخور سپنتا پلی میان علم روز و حکمت کهن ایرانی است؛ راهی آزمایششده برای حفظ سلامت روان، کاهش اثرات چشم زخم، و بازسازی انرژی لطیف فضا، بیآنکه نیازی به باورهای خرافی یا نمادگرایی سطحی باشد.
حرف آخر
پدیدهی چشم زخم ترکیبی از اثرات روانی، عصبی و فیزیکی است که منشأ آن در انسان و محیط قابل فهم است. راه مقابله، نادیدهگرفتن یا ترس نیست، بلکه بازگرداندن نظم طبیعی انرژی فضاست؛ و همین هدف در طراحی بخور سپنتا متبلور شده است، محصولی که از دل متون اصیل طبی برآمده و پایگاهی علمی برای حفظ آرامش و تعادل زیستی در برابر اثرات پنهان چشم زخم فراهم میآورد.

دیگر مطالب آموزشی استاد سید محسن برزنونی
جلوی نابودی کسب و کارترو همین الان بگیر!
سید محسن برزنونی و آموزش ایدهپردازی در تجارت خلاق
آیا کارمند نمونه شما یک «دیوانه منظم» است؟
چرا ۹۹ درصد کسبوکارها قبل از رسیدن به ساحل غرق میشوند؟
هنر تبدیل تهدید به فرصت: کیمیاگری در کسبکار مدرن
چرا باید قبل از استخدام، به آسمان نگاه کنید؟
وقتی همه فرار میکنند، ثروتمندان واقعی وارد میدان میشوند! (راز تبدیل تهدید به طلا)
- - سندی که ننوشتن آن، کسبوکار شما را نابود میکند!
- آیا کسبوکار شما به کُما رفته و خودتان خبر ندارید؟
- سید محسن برزنونی و مبارزه با بازار بیرحم!
- - سلاح مخفی تمرکز در لذت تجارت
- سید محسـن برزنونی و پاشنه آشیل کسب و کارها
- ایمیل مارکتینک و آموزش سید محسـن برزنونی
- سیـد محسن برزنونی و تکنیک های خلاقانه فروش
- سید محسـن برزنونی و 5 مرحله بازاریابی
- سید محـسن برزنونی و اولین همایش بلند مدت ایشان در جزیره زیبای کیش









